Koncepcje dobrobytu i porównania interpersonalne
T. Kwarciński
ABSTRACT: Interpersonalne porównania użyteczności (IPU) wydają się intuicyjnie możliwe, praktycznie niezbędne przy prowadzeniu polityki gospodarczej i teoretycznie konieczne, jeśli chcemy uniknąć trudności wyrażanych przez twierdzenie Arrowa o niemożliwości. Problem IPU można przezwyciężyć, albo traktując indywidualne preferencje jako rodzaj „mostu” między subiektywnie rozumianą użytecznością lub dobrobytem różnych ludzi, albo też próbując uzasadnić jakiś zewnętrzny w stosunku do podmiotów (obiektywny) standard porównań. Celem artykułu jest próba argumentacji na rzecz interpretowania indywidualnego dobrobytu w kategoriach obiektywistycznych. Argumentacja ta opiera się na analizie mocnych i słabych stron dwóch konkurencyjnych teorii dobrobytu, czyli stanowiska utożsamiającego dobrobyt z realizacją preferencji oraz koncepcji tzw. obiektywnej listy dóbr. W artykule zaproponowano hybrydową koncepcję dobrobytu, zawierającą obiektywne standardy IPU. Całość uzupełniają uwagi na temat kategoryzowania koncepcji dobrobytu.
Full text (PDF)
Issue number: 45
In this issue:
Ewolucja krzywej Laffera jako narzędzia analizowania unikania opodatkowania: od prostych modeli teoretycznych do modeli DSGE
S. Cichocki, R. Kokoszczyński
ABSTRACT |
PDF
Od około 40 lat krzywa Laffera jest koncepcją wykorzystywaną do badania procesu unikania opodatkowania, choć w różny sposób i z różnymi efektami. W niniejszym artykule przedstawiamy, w oparciu o krytyczny przegląd literatury, główne nurty rozważań dotyczących krzywej Laffera poczynając od historycznie najstarszych modeli teoretycznych i studiów empirycznych poprzez bezpośrednie empiryczne szacunki powyższej krzywej aż do obecnie najczęściej wykorzystywanych modeli równowagi ogólnej, w tym zwłaszcza modeli wzrostu enodgenicznego. Dokonana analiza wskazuje, na podstawie omówienia zalet i wad tych podejść, na ich różną przydatność w badaniach unikania opodatkowania. Można sformułować wniosek, iż obecnie modele wzrostu endogenicznego, a zwłaszcza modele DSGE, stanowią odpowiednie podejście do analiz unikania opodatkowania korzystających z krzywej Laffera.
Efektywność ubezpieczeniowych funduszy kapitałowych w Polsce
A. Cwynar, W. Cwynar, P. Kaźmierkiewicz, A. Ostrowska-Dankiewicz
ABSTRACT |
PDF
Zmiany demograficzne w Polsce, którym towarzyszą korekty systemu emerytalnego, rozbudzają coraz większe zainteresowanie produktami inwestycyjnymi pozwalającymi na nieobowiązkowe gromadzenie kapitału emerytalnego. Dla wyboru takiego produktu kluczowe znaczenie ma jego efektywność, rozumiana jako relacja korzyści do kosztów, uwzględniająca po stronie kosztów także ryzyko. W niniejszym artykule zostały zaprezentowane wyniki badania efektywności jednego z takich produktów, jakim są ubezpieczeniowe fundusze kapitałowe (UFK). Badanie miało na celu zarówno ustalenie, czy UFK przynoszą dodatkowe stopy zwrotu (kompensujące ponoszone ryzyko i większe od stóp zwrotu z portfela wzorcowego), jak i sformułowanie opinii na temat stylu zarządzania portfelami UFK (aktywny/pasywny). Szacując klasyczną metodą najmniejszych kwadratów wartości parametrów modelu CAPM badanych funduszy i wyznaczając dla nich wartości wskaźnika Treynora, alfy Jensena oraz błędu odwzorowania, otrzymaliśmy wyniki świadczące o ujemnych dodatkowych stopach zwrotu badanych UFK w prawie całym okresie obserwacji, a także dowodzące zasadniczo pasywnego charakteru zarządzania ich portfelami.
Determinanty przestępczości w Polsce. Analiza zależności z wykorzystaniem drzew regresyjnych
K. Kądziołka
ABSTRACT |
PDF
Celem artykułu była identyfikacja zależności między przestępczością a wybranymi charakterystykami powiatów w 2014 roku z wykorzystaniem drzew regresyjnych. Do wygenerowania drzewa wykorzystana została nieobciążona metoda rekurencyjnego podziału. W trakcie kolejnych podziałów przestrzeni zmiennych istotne okazały się następujące czynniki objaśniające natężenie przestępstw stwierdzonych ogółem: wskaźnik urbanizacji, odsetek gospodarstw jednoosobowych, natężenie przestępstw stwierdzonych w powiatach sąsiednich, współczynnik rozwodów oraz udzielone noclegi w przeliczeniu na 1000 ludności. Do identyfikacji zależności między wybranymi charakterystykami obszarów a przestępczością wykorzystano również las losowy zbudowany z wielu drzew regresyjnych. Uzyskane dla lasów losowych rankingi ważności predyktorów ujawniły szczególnie silny związek między przestępczością a urbanizacją.
Do local characteristics matter? Secondary school track choice in Poland
M. Kłobuszewska, M. Rokicka
ABSTRACT |
PDF
This paper examines to which extent the school track choice in Poland between vocational and general education can be attributed to variation of personal characteristics and to which extent to variation of the local conditions. We assume that not only a family background, but also local characteristics are important determinants of school track decisions. As we make distinction between three different types of secondary schools: basic vocational, secondary vocational, and general secondary, and we want to examine the county specific characteristics we apply a multilevel method for multinomial logistics regression to address the issue.
Our results indicate that both child’s characteristics such as sex and school performance and characteristics of household are related to school track decisions. We also found that there is statistically significant variation in school track choice on the county level. Local unemployment rate is statistically significant determinant of school track decision and it also explains a great variation between counties. This finding is important in the light of EU regional cohesion policy aiming at diminishing regional disparities.
Koncepcje dobrobytu i porównania interpersonalne
T. Kwarciński
ABSTRACT |
PDF
Interpersonalne porównania użyteczności (IPU) wydają się intuicyjnie możliwe, praktycznie niezbędne przy prowadzeniu polityki gospodarczej i teoretycznie konieczne, jeśli chcemy uniknąć trudności wyrażanych przez twierdzenie Arrowa o niemożliwości. Problem IPU można przezwyciężyć, albo traktując indywidualne preferencje jako rodzaj „mostu” między subiektywnie rozumianą użytecznością lub dobrobytem różnych ludzi, albo też próbując uzasadnić jakiś zewnętrzny w stosunku do podmiotów (obiektywny) standard porównań. Celem artykułu jest próba argumentacji na rzecz interpretowania indywidualnego dobrobytu w kategoriach obiektywistycznych. Argumentacja ta opiera się na analizie mocnych i słabych stron dwóch konkurencyjnych teorii dobrobytu, czyli stanowiska utożsamiającego dobrobyt z realizacją preferencji oraz koncepcji tzw. obiektywnej listy dóbr. W artykule zaproponowano hybrydową koncepcję dobrobytu, zawierającą obiektywne standardy IPU. Całość uzupełniają uwagi na temat kategoryzowania koncepcji dobrobytu.
Podstawy mikroekonomiczne agregatowej funkcji produkcji o stałych przychodach względem skali
P. Pietraszewski
ABSTRACT |
PDF
Problem agregacji odniesiony do produkcji jest bardzo ważny dla współczesnej makroekonomii głównego nurtu ze względu na powszechne wykorzystywanie koncepcji agregatowej funkcji produkcji (AFP) tak w modelach teoretycznych, jak i w badaniach empirycznych. Celem artykułu jest teoretyczna rekonstrukcja mikroekonomicznych założeń leżących u podstaw AFP o stałych przychodach względem skali. Artykuł ma głównie charakter krytyczno-przeglądowy, systematyzuje rozproszone w różnych pracach ustalenia oraz uzupełnia je wynikami własnymi. Wyjaśniono związek koncepcji AFP z koncepcją równowagi ogólnej w gospodarce. Pokazano, że logicznie spójny obraz działalności produkcyjnej na poziomie pojedynczych firm w warunkach konkurencji doskonałej, w ramach którego da się skonstruować AFP o stałych przychodach względem skali, możliwy jest przy założeniu, że firmy funkcjonują na poziomie minimum swoich U-kształtnych krzywych kosztów przeciętnych, osiągając zerowe zyski czyste. Uogólniając rozważania na gospodarkę wielosektorową, rozpatrzono problemy, jakie dla kwestii istnienia AFP stwarza konieczność agregowania produkcji różnych dóbr.
